کم خونی یا آنمی به عنوان تعداد کم گلبولهای قرمز تعریف میشود. در آزمایش خون معمول، کم خونی به صورت هموگلوبین پایین یا هماتوکریت گزارش میشود. هموگلوبین پروتئین اصلی در گلبولهای قرمز بدن است. این پروتئین اکسیژن را حمل میکند و آن را به سراسر بدن میرساند.
کمخونی یا آنمی
بدن سه نوع سلول خونی میسازد: گلبولهای سفید برای مبارزه با عفونت، پلاکتها برای کمک به لخته شدن خون و گلبولهای قرمز خون برای حمل اکسیژن از ریهها به بقیه بدن و دی اکسید کربن از بدن به ریهها.
گلبولهای قرمز حاوی هموگلوبین هستند. هموگلوبین پروتئین غنی از آهن که به خون رنگ قرمز میدهد. هموگلوبین، گلبولهای قرمز خون را قادر میسازد تا اکسیژن را از ریهها به تمام قسمتهای بدن منتقل کنند و دی اکسید کربن را از سایر قسمتهای بدن به ریهها منتقل کنند تا بازدم شود.
اکثر سلولهای خونی، از جمله گلبولهای قرمز خون، به طور منظم در مغز استخوان شما تولید میشوند. مغز استخوان مادهای اسفنجی است که در حفرههای بسیاری از استخوان های بزرگ بدن یافت میشود. برای تولید هموگلوبین و گلبولهای قرمز خون، بدن به آهن، ویتامین B12، فولات و سایر مواد مغذی نیاز دارد.
چه غذاهایی سرشار از فولات هستند؟ این مطلب را در مجله میشا ارگانیک مطالعه کنید.
کم خونی وضعیتی است که در آن بدن فرد فاقد گلبولهای قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن کافی به بافتهای بدن است. ابتلا به کم خونی که به آن هموگلوبین پایین نیز گفته میشود، اغلب همراه با احساس خستگی و ضعف بروز میکند.
انواع مختلفی کمخونی وجود دارد که هر کدام علت خاص خود را دارند. کم خونی میتواند موقت یا طولانی مدت باشد و از خفیف تا شدید متغیر باشد. در بیشتر موارد، کم خونی بیش از یک علت دارد. اگر مشکوک به کم خونی هستید به پزشک مراجعه کنید. ممکن است کم خونی یک علامت هشدار دهنده از یک بیماری جدی باشد.
علائم آنمی
علائم کمخونی ممکن است آنقدر خفیف باشد که شما حتی متوجه نشوید. بسته به علت آنمی، علائم شامل موارد زیر است:
سرگیجه، سبکی سر، یا احساس اینکه در شرف غش هستید
ضربان قلب سریع یا غیر معمول
سردرد
درد، از جمله درد در استخوان ها، قفسه سینه، شکم و مفاصل
مشکلات رشدی در کودکان و نوجوانان
تنگی نفس
پوستی رنگ پریده یا زرد
دست و پاهای سرد
خستگی یا ضعف
خستگی علاوه بر کمخونی دلایل زیادی دارد، بنابراین تصور نکنید که اگر خسته هستید حتما کم خون هستید. برخی افراد هنگام اهدای خون متوجه میشوند که هموگلوبین آنها پایین است که نشان دهنده کمخونی است. اگر به شما گفته شد که به دلیل هموگلوبین پایین نمیتوانید خون اهدا کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص
آنمی در ابتدا با شمارش کامل سلولهای خونی (CBC) که یک آزمایش خون معمولی است تشخیص داده میشود. احتمالا پزشک شما میزان هماتوکریت خون شما را نیز بررسی میکند. اگر سطح RBC، هموگلوبین و هماتوکریت کمتر از حد معمول باشد، فرد احتمالا نوعی کم خونی دارد.
نتایج آزمایش
در بزرگسالان، اگر اعداد در این محدوده باشد طبیعی است.
هموگلوبین: 14 تا 17.4 گرم در دسی لیتر (g/dL) در مردان و 12.3 تا 15.3 گرم در دسی لیتر در زنان..
هماتوکریت: 40 تا 52 درصد برای مردان. 35 تا 47 درصد برای زنان
پس از تشخیص کم خونی، پزشک ممکن است شما را به یک هماتولوژیست، پزشکی که در اختلالات خونی تخصص دارد، ارجاع دهد تا علت کم خونی شما را مشخص کند.
سایر اطلاعات جمع آوری شده از CBC که میتواند به تمایز یک نوع آنمی از نوع دیگر کمک کند، کاربرد دارد. از جمله اندازه گلبولهای قرمز (میانگین حجم سلولی)، تنوع در اندازه (عرض گلبولهای قرمز)، و غلظت هموگلوبین در گلبولهای قرمز. (میانگین غلظت هموگلوبین بدن).
علل کم خونی
بیش از 400 نوع کمخونی وجود دارد که ما در اینجا به مهمترین آنها اشاره می کنیم:
کمبود آهن
شایعترین نوع کمخونی به دلیل کمبود آهن در بدن ایجاد میشود. مغز استخوان برای ساخت هموگلوبین به آهن نیاز دارد. بدون آهن کافی، بدن نمیتواند هموگلوبین کافی برای گلبولهای قرمز تولید کند.
این نوع آنمی در بسیاری از زنان باردار رخ میدهد. همچنین به دلیل از دست دادن خون، مانند خونریزی شدید قاعدگی ایجاد میشود. زخم در معده یا روده کوچک، سرطان روده بزرگ و استفاده منظم از برخی مسکن ها، به ویژه آسپرین، که میتواند باعث التهاب پوشش معده و در نتیجه از دست دادن خون شود.
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین
علاوه بر آهن، بدن شما به فولات و ویتامین B12 برای تولید گلبولهای قرمز سالم کافی نیاز دارد. رژیم غذایی فاقد این ویتامینها و سایر مواد مغذی کلیدی باعث کاهش تولید گلبولهای قرمز خون میشود.
انواع آجیل ارگانیک را از میشا ارگانیک خرداری کنید و از طعم و سالم بودن آنها لذت ببرید.
کم خونی ناشی از التهاب
برخی از بیماریها مانند سرطان، ایدز، آرتریت روماتوئید، بیماری کلیوی و سایر بیماریهای التهابی حاد یا مزمن در تولید گلبولهای قرمز خون اختلال ایجاد میکنند.
کمخونی آپلاستیک
این کمخونی نادر و تهدید کننده زندگی زمانی اتفاق میافتد که بدن شما گلبولهای قرمز کافی تولید نمیکند. علل کمخونی آپلاستیک عبارتند از عفونتها، برخی داروها، بیماریهای خود ایمنی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی است.
کم خونیهای مرتبط با بیماری مغز استخوان
مشکلات مغز استخوان و سلولهای بنیادی ممکن است بدن را از تولید گلبولهای قرمز کافی باز دارد. برخی از سلولهای بنیادی در مغز استخوان که در مرکز استخوانهای قرار دارند به گلبولهای قرمز تبدیل میشوند. اگر سلولهای بنیادی کافی وجود نداشته باشد، اگر درست کار نکنند، یا اگر سلولهای دیگری مانند سلولهای سرطانی جایگزین آنها شوند، ممکن است فرد به کم خونی مبتلا شود. انواع بیماریها، مانند لوسمی و میلوفیبروز، میتوانند با تأثیر بر تولید خون در مغز استخوان، باعث کم خونی شوند.
کم خونیهای همولیتیک
این گروه از کمخونیها زمانی ایجاد میشوند که گلبولهای قرمز خون سریعتر از آنچه مغز استخوان جایگزین آنها شود، از بین میروند. برخی بیماریهای خونی تخریب گلبولهای قرمز را افزایش میدهند. کم خونی همولیتیک ممکن است موروثی یا اکتسابی باشد.
عوارض آنمی
در صورت عدم درمان، آنمی میتواند باعث بسیاری از مشکلات سلامتی شود، مانند:
خستگی مفرط: آنمی شدید میتواند آنقدر شما را خسته کند که نتوانید کارهای روزمره را انجام دهید.
عوارض بارداری: زنان باردار مبتلا به کم خونی ناشی از کمبود فولات بیشتر در معرض عوارضی مانند زایمان زودرس هستند.
مشکلات قلبی: آنمی میتواند منجر به ضربان قلب سریع یا نامنظم (آریتمی) شود. هنگامی که شما کم خون هستید، قلب شما خون بیشتری پمپاژ میکند تا کمبود اکسیژن در خون را جبران کند که میتواند منجر به بزرگ شدن قلب یا نارسایی قلبی شود.
مرگ: برخی از کم خونیهای ارثی، مانند کم خونی سلول داسی شکل، میتواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود. از دست دادن مقدار زیادی خون به سرعت منجر به آنمی حاد و شدید میشود و میتواند کشنده باشد. در میان افراد مسن، کم خونی با افزایش خطر مرگ مرتبط است.
درمان آنمی
پزشک میتواند از آزمایش CBC برای کمک به تشخیص آنمی استفاده کند. درمان های کم خونی، که به علت آن بستگی دارد، از مصرف مکمل ها تا انجام اقدامات پزشکی را شامل میشود. بسیاری از انواع کم خونی قابل پیشگیری نیستند. برخی از انواع آنمی درمان خاصی ندارند و ممکن است مادام العمر باشند. اگر کمخونی ناشی از یک بیماری مزمن باشد، درمان بیماری زمینه ای ممکن است کم خونی را بهبود بخشد.
اما شما میتوانید با خوردن یک رژیم غذایی حاوی انواع ویتامینها و مواد معدنی از کم خونی فقر آهن و کم خونی های ناشی از کمبود ویتامین جلوگیری کنید:
آهن: غذاهای غنی از آهن عبارتند از گوشت گاو و سایر گوشتها، لوبیا، عدس، غلات غنی شده با آهن، سبزیجات دارای برگ سبز تیره و میوه های خشک.
فولات: این ماده مغذی و اسید فولیک مصنوعی آن را میتوان در میوهها و آب میوهها، سبزیجات با برگ سبز تیره، نخود سبز، لوبیا قرمز، بادام زمینی و محصولات غلات غنی شده مانند نان، غلات، پاستا و برنج یافت.
اگر می خواهید غلات عاری از مواد شیمیایی مصرف کنید توصیه می کنیم حتما به بخش غلات ارگانیک میشا ارگانیک سر بزنید و از محصولات سالم و ارگانیک فرشگاه ما خریداری کنید.
ویتامین B12: غذاهای غنی از ویتامین B12 شامل گوشت، محصولات لبنی و غلات غنی شده و سویا هستند.
ویتامین C: غذاهای غنی از ویتامین C شامل مرکبات و آب میوه ها، فلفل، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، خربزه و توت فرنگی است. این ویتامین به افزایش جذب آهن در بدن کمک میکند.
پس از اطلاع از کم خونی، طبیعی است که بپرسید: علت آن چیست؟ در مورد آن چه کنم؟ مهم است که بدانیم برخی از کمخونی ها به راحتی قابل تشخیص و درمان هستند و برخی دیگر ممکن است زمان زیادی طول بکشد. تسلیم نشوید و با مراجعه به پزشک نسبت به درمان خود اقدام کنید. آرزوی میشا ارگانیک سلامتی و شادی شماست.
از اینکه مطالب علمی و مستند مجله میشا ارگانیک را برای مطالعه انتخاب کردهاید، سپاسگزاریم. شما همراهان همیشگی میشا ارگانیک میتوانید نظرات ارزشمند خود را در قسمت دیدگاه درج کنید.
مشاوران و کارشناسان تخصصی میشا ارگانیک همواره پاسخگوی سوالات شما هستند. با ما در ارتباط باشید.